Of
hangt als een molensteen rond je nek. Want ik zou kunnen zeggen dat ik niet zo
veel af weet van zwanger zijn en bevallen. Maar dan lieg ik. Dat ik zwart zie. Het
is een beetje mijn stokpaardje. Niet dat ik het per se nog een keer hoef mee te
maken, helemaal niet zelfs. Maar ik heb er wel iets over te vertellen. Na vier
zonen en een dochter mag dat. Vooral omdat het verschil tussen bevalling nummer 1 en
bevalling nummer 5 op zijn minst enorm te noemen is.
Voor alle
duidelijkheid; uiteraard kan er iets misgaan. Heel erg zelfs. Zo erg dat er
geen woorden zijn om de afschuwelijkheid ervan uit te drukken. Gelukkig heb ik
dat nooit hoeven meemaken en houd ik er dus verder mijn mond over. Wel zo wijs.
Ik heb niks tegen
gynaecologen, echo’s, ziekenhuizen en protocollen. Goddank dat ze bestaan. Net
zoals de medische vooruitgang. Ik ben geen geitenwollen sok en ook niet echt
één met de natuur of met wat dan ook. Maar mag het alsjeblieft wat minder? Prima
dat de medische wetenschap ons bijstaat wanneer het nodig is, maar zijn we de
laatste decennia het vertrouwen in ons lichaam en onze eigen kracht niet een
beetje verloren? De medische wereld heeft van De Zwangere Vrouw een lijdend
voorwerp gemaakt en zoals zo veel andere ‘zaken’ stoppen we ook De Zwangere Vrouw
maar wat graag in een hokje. Waar ze liefst op haar rug, met haar benen in de
beugels stil moet blijven liggen tot het kind er is en hopelijk onmiddellijk slaagt
voor zijn eerste test
Bevallen wordt weleens
voorgesteld als iets dat we maar beter uit handen kunnen geven en laat nu net
het tegendeel waar zijn. ‘We zullen wel zien’ is een zinnetje dat je zo vaak
hoort, nadat er weer een of ander griezelverhaal wordt opgedist. Want daar zijn
we sterk in, in horrorverhalen vertellen, zo sterk dat we bijna zouden vergeten
dat het doorgaans wél goed gaat. Het is echt niet nodig om in week 30 van je
zwangerschap je koffertje al klaar te zetten en een plastic doek op de stoel
van je auto te leggen, voor het geval je vliezen zouden breken.
Ik ben niet zo van de cijfertjes
maar hier zijn er toch een paar:
Of het nu de eerste of
de derde keer is, bevallen blijft spannend. Je hebt je vastgepind op de uitgerekende
datum en o wee als D-day voorbij gaat zonder dat er iets gebeurt. Veel aanstaande
moeders hebben er immers een paar weken vóór die datum al flink genoeg van.
Maar wist je dat slechts 6% van alle baby’s netjes op de uitgerekende datum ter
wereld komt? We spreken beter van een bevallingsmaand, zelfs vijf weken, want
een zwangerschapsduur van 38 tot 43 weken is perfect normaal en afhankelijk van
verschillende factoren, waaronder moeder en kind.
28,8 is de gemiddelde
leeftijd waarop vrouwen in Vlaanderen hun eerste baby krijgen. Elk jaar schuift
dat een tikje op. Een natuurlijk mechanisme dat ervoor zorgt dat baby’s
doorgaans geboren worden in een stabiele omgeving, waar de moeder meestal een
partner heeft en voldoende materiële en financiële input om de baby te
verwelkomen. (http://www.standaard.be/cnt/dmf20140703_01166278)
6,5% van de kinderen
wordt prematuur geboren (zwangerschapsduur <37 weken) en de meeste baby’s
worden geboren in de kraamkliniek, onder begeleiding van een verloskundige. 20%
komt ter wereld met een keizersnee, 24% van de bevallingen wordt geïnduceerd
(ingeleid) en 70% van de vrouwen kiest voor epidurale anesthesie (de
ruggenprik) Opmerkelijk aan deze laatste cijfers is het verschil tussen de
kraamklinieken; het hoogste percentage bevallingen met epidurale verdoving
bedraagt 84% en het laagste slechts 19,5%. Wil dat zeggen dat in sommige
contreien de vrouwen sterker zijn of een hogere pijngrens hebben of zou het aan
iets anders kunnen liggen?
Bevallen doe je beter
zelf. Iemand anders zal het
niet voor je doen, en dat is ook niet nodig. De beste begeleiding is die vanaf
de zijlijn en een goede zorgverstrekker grijpt enkel in wanneer het nodig is.
Het is jouw lijf, jouw baby, jouw zwangerschap en daar volgt logischerwijs jouw
bevalling op.
Een bevalling verloopt grofweg in drie fases; de ontsluiting, de uitdrijving en de geboorte van de placenta. Hoe de bevalling zich aankondigt, kan heel verschillend zijn. Je kan het merken aan de weeën die met meer regelmaat optreden, langer aanhouden en meer pijn doen. Je kan de slijmprop verliezen, of je vliezen breken. Het vruchtwater kan zich druppelsgewijs aandienen of met een enorme plens. Eenmaal de vliezen gebroken zijn is het in verband met infectiegevaar aangewezen binnen de 24 uren te bevallen.
Een bevalling verloopt grofweg in drie fases; de ontsluiting, de uitdrijving en de geboorte van de placenta. Hoe de bevalling zich aankondigt, kan heel verschillend zijn. Je kan het merken aan de weeën die met meer regelmaat optreden, langer aanhouden en meer pijn doen. Je kan de slijmprop verliezen, of je vliezen breken. Het vruchtwater kan zich druppelsgewijs aandienen of met een enorme plens. Eenmaal de vliezen gebroken zijn is het in verband met infectiegevaar aangewezen binnen de 24 uren te bevallen.
Het is heel belangrijk
om goed voorbereid te zijn. Niet alleen wat doopsuiker en babykamer betreft,
maar ook en vooral op hetgeen je te wachten staat tijdens de bevalling. Vergelijk
het met een sportprestatie, daar begin je ook niet onvoorbereid aan. Geen twee
bevallingen zijn dezelfde, dat zal elke moeder die meer dan één kind ter wereld
heeft gebracht je kunnen bevestigen. Jij hebt de touwtjes in handen en jij
bepaalt binnen de grenzen van het redelijke wat er kan en wat er zeker niet
kan.
Wat erin zit moet er nu
eenmaal uit. Als je begint na te denken over die enorme baby die door dat
kleine gaatje moet is het niet meer dan normaal dat het angstzweet je
uitbreekt. Daarom is het verstandig om op voorhand uit te pluizen wat er
tijdens de bevalling precies gebeurt met je lichaam. Wijzer dan met
opengesperde ogen te luisteren naar al die sappige verhalen over alles wat er
zou kunnen misgaan.
Ik wind er geen
doekjes om. Bevallen doet pijn. Toch is die pijn behapbaar. Het klinkt vreemd,
maar je kan je er best aan overgeven. In je weeën duiken, als het ware (http://www.caritasalome.nl/duik-in-je-weeen).
Pas dan kunnen de bevallingshormonen oxytocine en endorfine ten volle hun werk
doen. Door het vrijkomen van oxytocine worden de weeën krachtiger en die
krachtige weeën zorgen voor de ontsluiting. Endorfine is een natuurlijke
pijnstiller die ervoor zorgt dat we ons gemakkelijker kunnen afsluiten van de buitenwereld zodanig
dat we ons volledig op het ingrijpende proces in ons lijf kunnen concentreren. Deze
twee hormonen pieken vooral als we ons veilig en geborgen voelen. Wanneer we
angstig en rusteloos zijn komt adrenaline immers roet in het eten strooien en gaan
we in de fight or flight modus, wat echt niet de bedoeling kan zijn als we voor
de bijzondere opdracht die bevallen is, staan.
Het belangrijkste is dus een veilige en rustgevende omgeving. Geen storende elementen en enkel de mensen
die jij er graag bij wil. Wanneer er geen tegenindicaties zijn, beslis jij
samen met je partner of je thuis of in het ziekenhuis wil bevallen. Het is sowieso
een goed idee om zo lang mogelijk in je vertrouwde omgeving te blijven. Daar
zullen de ontsluitingsweeën het beste op gang komen en zo het geboortekanaal
vrij maken voor de geboorte van je kindje.
Kies je zorgverlener
bewust. Ga tijdig op zoek naar iemand waar het werkelijk mee klikt. Je kan je
zwangerschap uiteraard laten opvolgen door een gynaecoloog, maar ook de
verloskundige kan je voor, tijdens en na de bevalling op professionele wijze
bijstaan. Geef op voorhand duidelijk je wensen aan, eventueel aan de hand van
een geboorteplan. Het is weinig waarschijnlijk dat de bevalling precies volgens
dat plan zal verlopen, maar het kan wel een handig en waardevol instrument
zijn, voor jezelf en degenen die je bijstaan.
Betrek je partner bij
het hele proces en bespreek met hem/haar wat je precies verwacht. Tenslotte kent
hij/zij je het beste en kan je partner een heel belangrijke ondersteunende rol
spelen tijdens de bevalling.
Een recenter fenomeen
is het bevallen met een doula . Ook hier
is het opnieuw belangrijk om op voorhand uitgebreid je wensen met haar te
bespreken zodanig dat zij er tijdens de bevalling in de mate van het mogelijke
voor kan zorgen dat deze gerespecteerd worden.
De tijden dat je plat
op de rug met je benen in kille beugels overgeleverd was aan de gynaecoloog
zijn gelukkig min of meer voorbij. Het is bewezen dat in beweging blijven veel
doeltreffender is. Rondwandelen, dansen, hurken, het kan allemaal. Luister naar
je lichaam, ga onder de douche of in een warm bad. Zet je favoriete muziek op
en concentreer je volledig op jezelf.
Wat ik ondervond; bij
mijn twee oudsten was ik nog een groentje en liet ik me enkel door de
gynaecoloog opvolgen (en openknippen, oeps!). Een toffe vent met verstand van zaken, maar echt ruimte
voor eigen inbreng was er niet. Zo kwam het dat de bevallingen van mijn twee
oudsten telkens ingeleid werden, die van baby twee zelfs toen ik pas twee dagen
over tijd was.
Naarmate de jaren vorderden en ik er meer en meer over wou weten,
leerde ik dat het ook anders kan. Om te beginnen is het een heel andere
ervaring om naar het ziekenhuis te vertrekken als je lijf werkelijk aangeeft dat
het zo ver is, dan wanneer je naar daar vertrekt omdat ‘men’ besloten heeft dat
de bevalling ingeleid moet worden.
Terwijl jij en je baby daar misschien helemaal nog niet zo zeker van zijn. (In sommige gevallen is het natuurlijk nodig om de bevalling in te leiden, weet ik)
Terwijl jij en je baby daar misschien helemaal nog niet zo zeker van zijn. (In sommige gevallen is het natuurlijk nodig om de bevalling in te leiden, weet ik)
Goed, baby drie
floepte er na twee uurtjes weeën netjes uit, nadat ik rustig had liggen gillen
dat ik het ECHT NIET KON en intussen de hand van mijn ex tot moes had geknepen
(Nu ik er zo over nadenk, had ik beter nog wat harder geknepen. En niet per se
alleen in zijn hand)
De geboorte van baby
vier was bijzonder. Ik beviel op mijn zij en niemand stak een hand uit naar de
baby. Hij gleed gewoon netjes op het bed en ik kon hem zo oppakken. Zalig.
Pas bij baby vijf had
ik eindelijk de weg gevonden naar een verloskundigenpraktijk
; Vijf bekwame, toegewijde mensen waarvan er sowieso eentje bij de bevalling aanwezig zou
zijn. In dit geval een vroedman en wat deed hij dat geweldig! Ik wou heel graag
in bad bevallen en liefst zonder ruggenprik. Wat best goed uitkwam
want een combinatie van beide is moeilijk, zo niet onmogelijk. Je zou denken
dat de weg intussen wel gebaand was, toch deed dat kleinste mannetje er best
lang over. Maar ik wist wel dat ik het kon, op eigen kracht en dat heb ik ook
gedaan. In bad. Met heel heet water en mijn toenmalige vent aan mijn zij. En de
vroedman op de achtergrond en dichterbij als ik dat nodig vond.
Fantastisch was het. Ik
zou het zo opnieuw doen en wel vanaf baby nummer 1. Direct dat glibberige lijfje op het mijne, er
is echt niks beters op de wereld. Dat wegen en meten komt later wel.
Ik besef dat ik best
veel geluk gehad heb met vijf voorspoedige zwangerschappen en dito bevallingen.
Maar geloof me alsjeblieft als ik je zeg dat het nuttig is om je erin te
verdiepen. Dat het belangrijk is om op je strepen te staan en vooral dat je het
KAN. Als geen ander.
Hier vind je alvast
wat nuttig leesvoer:
http://ibaby.help/blog//column-psychologies-ik-ben-bang-voor-de-bevalling-hoe-overwin-je-die-angst
http://ibaby.help/blog//column-psychologies-ik-ben-bang-voor-de-bevalling-hoe-overwin-je-die-angst
Vragen staat altijd
vrij. Ik ben zelfs blij met jouw reacties, opmerkingen, ervaringen en puntjes
van kritiek. Deze blog is op geen enkele manier medisch onderbouwd; het is
enkel een weergave van mijn ervaringen en wat opzoekingswerk op het net.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten